Działania w zakresie terapii i wsparcia psychologicznego stanowią integralny element systemu kompleksowej rehabilitacji dzieci, młodzieży oraz dorosłych osób niepełnosprawnych. Głównym celem podejmowanych działań jest wyposażenie osób niepełnosprawnych w umiejętności niezbędne do możliwie wysokiego, pełnego i samodzielnego funkcjonowania, tak w wymiarze poznawczym jak i społecznym. Efektem pracy terapeutycznej jest, w zależności od potrzeb :
- usuwanie patologicznych mechanizmów leżących u podstaw nieprawidłowych zachowań,
- stosowanie wzmocnień pozytywnych (zachęty, pochwały)
- wyciszanie niepowodzeń,
- rozładowanie napięć,
- uczenie odporności na sytuacje trudne oraz sposobów pokonywania trudności i radzenia sobie ze stresem,
- poprawa nastroju,
- budowanie adekwatnej samooceny,
- zwiększanie samowiedzy i samoakceptacji,
- odreagowanie,
- motywowanie do działania ukierunkowanego na cel,
- uczenie planowania, organizowania i osiągania celów własnych działań,
- budowanie wiary we własne siły,
- wyciszanie nadpobudliwości.
Metody pracy:
Diagnoza psychologiczna dziecka stanowi próbę wyjaśnienia czynników i mechanizmów psychologicznych wpływających na powstawanie problemów oraz ich przyczyn. Służy poznaniu dziecka, jego możliwości rozwoju, zachowań, specyfiki trudności w funkcjonowaniu. Określa udział czynników organicznych, środowiskowych i psychologicznych.
Celem diagnozy jest określenie:
- poziomu funkcji poznawczych (intelekt) oraz funkcji percepcyjno-motorycznych dziecka
- osobowości
- specyficznych trudności w nauce
- dysharmonii rozwojowych
- zaburzeń emocjonalnych oraz trudności adaptacyjnych i zaburzeń neurotycznych
Diagnoza składają się z: wywiadu z rodzicami i z dzieckiem (na temat zaburzenia oraz na temat środowiska, w którym funkcjonuje dziecko), analizy dokumentacji medycznej, konsultacji z innymi specjalistami, obserwacji zachowania, wykonanie specjalistycznych, wystandaryzowanych testów psychologicznych. Po diagnozie następuje omówienie jej wyników, podczas którego rodzic otrzymuje
informację na temat problemów w funkcjonowaniu. Na podstawie diagnozy psycholog dobiera odpowiednie formy terapii.(Diagnoza Psychologiczna,Semplewska-Żakowicz Katarzyna,WP Gdańskie)
Diagnoza kliniczna. Istotą diagnozy klinicznej jest rozpoznanie i opisanie zachowań zdrowych lub zaburzonych oraz tendencji występującej w ich rozwoju na podstawie określonych objawów oraz znajomości ogólnych prawidłowości rządzących zachowaniem się człowieka. Diagnoza kliniczna jest to efekt badania psychologicznego prowadzący do sformułowania problemu na podstawie informacji dziecku i jego środowisku oraz interpretacji wyników badań. Efektem procesu diagnostycznego jest pisemne orzeczenie psychologiczne niezbędne w potwierdzeniu diagnozy dziecka przez lekarz psychiatrę.
Diagnoza funkcjonalna rozwoju dziecka, czyli Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa oraz Profil Psychoedukacyjny PEP-R to metody pozwalające ocenić rozwój najważniejszych funkcji psychoruchowych małego dziecka. Skierowana jest przede wszystkim do dzieci mających problemy z komunikacją, sprawiających trudności wychowawcze oraz takich, których rozwój budzi niepokój rodziców. Metody oparte są na obserwacji, analizie i interpretacji sposobów zachowania się dziecka podczas ukierunkowanej zabawy, z wykorzystaniem wystandaryzowanych narzędzi (zabawek).
mgr Julia Kocoń
mgr Agnieszka Jankowska
mgr Roksana Bolingier